2025-yil 20-noyabr kuni Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universitetida JIDU huzuridagi Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti “Suvlarni birlashtirish, kelajakni qurish: Markaziy Osiyoda suv diplomatiyasini rivojlantirish” mavzusida yuqori darajadagi siyosat va fan muloqotini tashkil etdi. Muloqot suv diplomatiyasining innovatsion shakllari Markaziy Osiyoda barqaror rivojlanish, tinchlik va mintaqaviy hamkorlikni qanday qo‘llab-quvvatlashi mumkinligini muhokama qilish uchun akademik rahbarlar, suv mutaxassislari, xalqaro tashkilotlar vakillari va rivojlanish bo‘yicha hamkorlarni bir joyga to‘pladi.

IXTIning “THINK ROAD FORUM” nomli tadbirining bir qismi sifatida o‘tkazilgan ushbu muloqot, iqlim o‘zgarishi va suv tanqisligiga kuchli ta’sir ko‘rsatayotgan mintaqada transchegaraviy suv xo‘jaligining siyosiy, huquqiy, iqtisodiy va texnik jihatlari bo‘yicha ochiq, dalillarga asoslangan munozaralar uchun platforma yaratdi.

Tadbir O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati Raisining birinchi o‘rinbosari, Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti rektori, Sodiq Safoyevning kirish so‘zi bilan ochildi. U o‘z nutqida suv diplomatiyasining Markaziy Osiyoda barqaror rivojlanish, mintaqaviy xavfsizlik va hamkorlikni mustahkamlashdagi hal qiluvchi ahamiyatini ta’kidlab o‘tdi. S. Safoyev, universitetlar va ilmiy-tadqiqot markazlarining murakkab transchegaraviy suv masalalariga ilmiy asoslangan yechimlar taklif eta oladigan professional hamjamiyatni shakllantirishdagi rolini alohida e’tirof etdi va, shuningdek, ushbu Muloqot mintaqa davlatlari va xalqaro hamkorlar o‘rtasidagi uzoq muddatli o‘zaro hamkorlik mexanizmlarini ishlab chiqishda muhim qadam bo‘lishiga ishonch bildirdi.

Tadbirning eng muhim yutuqlaridan biri JIDU va TIQXMMI tomonidan IWMI bilan yaqin hamkorlikda ishlab chiqilgan mintaqadagi birinchi Suv diplomatiyasi yo‘nalishi bo‘yicha magistratura dasturining rasmiy ishga tushirilishi bo‘ldi. Ishtirokchilar ushbu ixtisoslashtirilgan dastur ilm-fan, siyosat va muzokaralar chegarasida faoliyat yurita oladigan, murakkab transchegaraviy sharoitlarda hamkorlik yechimlarini ishlab chiqishga qodir bo‘lgan suv diplomatiyasi mutaxassislarining yangi avlodini tayyorlashda hal qiluvchi ahamiyatga ega bo‘lishini ta’kidladilar.

Muloqot, shuningdek, JIDU, TIQXMMI va IWMI o‘rtasida o‘zaro Anglashuv Memorandumini imzolash orqali yangi uch tomonlama hamkorlikni mustahkamladi. Memorandum suv va iqlim diplomatiyasi sohasida uzoq muddatli hamkorlik uchun asos yaratib, qo‘shma o‘quv dasturlarini ishlab chiqish, talabalarni birgalikda nazorat qilish, hamkorlikdagi tadqiqot loyihalari va hukumatlar hamda mintaqaviy tashkilotlar uchun siyosatga oid bilimlarni birgalikda ishlab chiqishni o‘z ichiga oladi. Tomonlar ushbu institutsionallashgan hamkorlik pilot loyihalarni Markaziy Osiyoda suv diplomatiyasi bo‘yicha ta’lim, o‘qitish va siyosiy ishtirokni yanada tizimli ekotizimga aylantirishga yordam berishini ta’kidladilar.

Bir qator panel muhokamalari va fikr almashuvlarda ishtirokchilar suv diplomatiyasi va ta’limga innovatsion yondashuvlar, suvni boshqarish bo‘yicha xalqaro tajribalar, shuningdek, akademik tajribani mintaqada amalga oshirilayotgan siyosiy jarayonlar bilan bog‘lash imkoniyatlarini ko‘rib chiqdilar. Mintaqaviy muloqotni kuchaytirish, ma’lumotlar va bilimlar almashinuvini takomillashtirish, butun Markaziy Osiyodan yosh mutaxassislar, davlat xizmatchilari va amaliyotchilarni jalb qilgan holda inklyuziv ta’lim shakllarini ishlab chiqishga alohida e’tibor qaratildi.

Muloqot yakunida suv resurslarini samarali va adolatli boshqarish Markaziy Osiyo uchun strategik ustuvor yo‘nalish ekanligi hamda suv diplomatiyasi mustahkam ilmiy asoslar, kuchli institutlar va barqaror mintaqaviy hamkorlikka tayanishi lozimligi e’tirof etildi. Ishtirokchilar suv resurslarini kompleks boshqarishni qo‘llab-quvvatlaydigan va Barqaror rivojlanish maqsadlariga erishishga hissa qo‘shadigan qo‘shma ta’lim tashabbuslari, yozgi maktablar, tadqiqot loyihalari va siyosiy muloqotlar bo‘yicha hamkorlikni davom ettirishga tayyor ekanliklarini bildirdilar.

Ushbu tadbirning muvaffaqiyatiga asoslanib, Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti o‘zining akademik bilimlar va siyosat ishlab chiqish o‘rtasidagi ko‘prik vazifasini yana bir bor tasdiqladi, o‘zini tanqidiy munozaralar, dalillarga asoslangan tahlil va suv diplomatiyasi hamda tegishli sohalarda salohiyatni oshirish uchun mintaqaviy markaz sifatida namoyon etdi.