2025-yil 18-19-noyabr kunlari Jahon iqtisodiyoti va diplomatiya universiteti huzuridagi Istiqbolli xalqaro tadqiqotlar instituti (IXTI) tomonidan “Shakllanayotgan regionalizm davrida Markaziy Osiyoda barqaror rivojlanishni qayta ko‘rib chiqish” mavzusida o‘zining ilk THINK ROAD FORUMI o‘tkazildi.

Ikki kunlik anjuman Markaziy Osiyo va undan tashqaridagi yetakchi siyosatchilar, diplomatlar, olimlar va ekspertlar, davlat sektori va fuqarolik jamiyati vakillarini to‘plab, mintaqa chuqur geosiyosiy va iqtisodiy o‘zgarishlar sharoitida barqaror va inklyuziv rivojlanishga qanday erishishi mumkinligi haqida muhokama yuritdi.

Forumda mamlakatimizning yetakchi vazirlik va idoralari, ilmiy-tadqiqot muassasalari va tahlil markazlari, diplomatik korpus vakillari yuqori darajada ishtirok etdi. Yirik xalqaro va rivojlanish tashkilotlari, shuningdek, AQSH, Yevropa va Osiyoning bir qator yetakchi universitetlari va tahlil markazlarining ishtiroki Forumning Markaziy Osiyo kelajagi bo‘yicha haqiqiy xalqaro muloqot maydoni ekanligini ta’kidladi.

Dalillarga asoslangan, siyosatga yo‘naltirilgan munozaralar maydoni sifatida tashkil etilgan THINK ROAD FORUM 2025 Markaziy Osiyada mintaqaviylikning yangi to‘lqini, energetika, iqlim va texnologiyalardagi global o‘zgarishlar bilan birgalikda mintaqa davlatlari va jamiyatlarining strategik tanlovlarini qanday o‘zgartirayotganligiga e’tibor qaratdi.

Anjuman JIDU birinchi prorektori va IXTI direktori, Akram Umarov moderatorligidagi yuqori darajali ochilish marosimi bilan boshlandi. Unda O‘zbekiston Respublikasi Oliy Majlisi Senati Raisining birinchi o‘rinbosari va JIDU rektori Sodiq Safoyev, O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining tashqi siyosat masalalari bo‘yicha maslahatchisi o‘rinbosari va Xalqaro Markaziy Osiyo instituti direktori Javlon Vaxabov hamda Pittsburg universiteti Boshqaruv va bozorlar markazi direktori Jenifer Brik Murtazashvili ishtirok etdilar.

Birinchi kun Markaziy Osiyada barqaror rivojlanish uchun geosiyosiy va xavfsizlik masalalari; barqaror iqtisodiy rivojlanish, savdo, investitsiyalar va o‘zaro bog‘liqlik; qazilma yoqilg‘idan qayta tiklanadigan energiyaga o‘tishni jadallashtirish; mintaqaviy iqlim o‘zgarishiga moslashish va suv resurslarini boshqarish bo‘yicha o‘zaro bog‘liq to‘rtta sessiyani qamrab oldi.

Ushbu to‘rtta sessiya davomida ishtirokchilar o‘zgaruvchan geosiyosat va raqobatdosh integratsiya formatlari Markaziy Osiyoning xavfsizlik tizimi va tashqi siyosat tanlovlariga qanday ta’sir qilishini; mintaqaviy iqtisodiy yo‘laklar, transport yo‘nalishlari va investitsiyaviy hamkorlik uzoq muddatli, inklyuziv o‘sishni qanday qo‘llab-quvvatlashi mumkinligini; hukumatlar va biznes adolatli va tartibli energiya o‘tishini qanday loyihalashi mumkinligini; iqlim barqarorligi, transchegaraviy daryolar va suv diplomatiyasi bo‘yicha kuchaytirilgan mintaqaviy hamkorlik barqaror rivojlanishga asos bo‘lishi va kelajakdagi inqirozlarning oldini olishi mumkinligini muhokama qildilar. Amaliy siyosat vositalari, tartibga solish islohotlari va mintaqaviy institutlarning umumiy resurslarni boshqarishdagi roliga alohida e’tibor qaratildi.

Ikkinchi kun yangi tashkil etilgan Toshkent texnologiya universiteti rektori Adham Xudayqulovning “O‘tish davri tuzoqda: Markaziy Osiyoda o‘tish davrining uch o‘n yilligi” kitobining taqdimoti bilan boshlandi. Bu barqaror rivojlanishning ijtimoiy va texnologik jihatlari haqida chuqur mulohaza yuritish uchun zamin yaratdi. Ikkinchi kun so‘ng ikki asosiy mavzuga bag‘ishlandi: barqaror rivojlanishning ijtimoiy jihatlari va Markaziy Osiyo kelajagini shakllantirishda sun’iy intellekt hamda raqamli aloqaning roli.

Ushbu ikkita sessiyada mintaqaviy o‘sish va integratsiyaning afzalliklarini keng doirada, shu jumladan zaif guruhlar va chekka hududlar bilan bo‘lishishni ta’minlash uchun ta’lim tizimlari, yoshlar siyosati, ijtimoiy himoya, gender tengligi va mahalliy darajadagi ishtirokni qanday kuchaytirish mumkinligi muhokama qilindi. Ishtirokchilar hukumatlar, rivojlanish bo‘yicha hamkorlar, xususiy sektor va universitetlar o‘rtasidagi ko‘p tomonlama sheriklik Markaziy Osiyada inklyuziv va insonga yo‘naltirilgan raqamli transformatsiyani qanday qo‘llab-quvvatlashi mumkinligini ko‘rib chiqdilar.

THINK ROAD FORUM 2025 ilmiy doiralar, xalqaro tashkilotlar, fuqarolik jamiyati, davlat sektori va qaror qabul qiluvchilarning yetakchi vakillarini birlashtirish orqali muloqot va hamkorlik uchun barqaror platforma yaratishga intilmoqda. Ikki kun davomida geosiyosat, iqtisodiyot, energetika, iqlim, ijtimoiy siyosat va raqamli transformatsiya bo‘yicha muhokamalar Markaziy Osiyo davlatlariga shakllanayotgan mintaqaviylikni boshqarish va yanada barqaror, inklyuziv hamda chidamli kelajak sari harakat qilishga yordam beradigan aniq g‘oyalar va sheriklik aloqalarini yaratishi kutilmoqda. Shu bilan birga, JIDU huzuridagi IXTI ilmiy tadqiqotlarni amaliy siyosat ishlab chiqish bilan bog‘lash, dalillarga asoslangan tahlil O‘zbekiston va butun Markaziy Osiyoda strategik qarorlar qabul qilish uchun asos bo‘lishini ta’minlash, shuningdek, mintaqaviy siyosat bo‘yicha munozaralar, o‘z navbatida, Institutning tadqiqot kun tartibi va o‘qitishni shakllantirishiga xizmat qilish bo‘yicha asosiy vazifasini yana bir bor tasdiqlaydi.